Năm Bính Thân:

Nói về hành trình tìm cây con khỉ chữa bách bệnh

Bài và ảnh: Hữu Oanh

Có tên Khoa học là Pseuderan themum palatiferum (Nees) Radlk còn được dân gian gọi với nhiều tên thân thiện khác là cây Hoàn ngọc, cây Nhật nguyệt, cây Thần Tượng Linh hay cây Con khỉ...là một cây thuốc quý có thể chữa trị nhiều bệnh nan y. Hành trình của cây con Khỉ thật đặc biệt khi nó được phát hiện từ hoạt động phát lá từ thiện, tới khi được vinh danh tại giải thưởng công nghiệp thực phẩm toàn cầu rồi lại được quay trở lại phát thuốc chữa bệnh cho hàng triệu người.

Từ cây thuốc quý bản địa Việt Nam

Theo Viện Hóa sinh biển (Viện Khoa học công nghệ Việt Nam), Cây Hoàn ngọc có tên khoa học là Pseuderan themum palatiferum (Nees) Radlk, thuộc họ Ôrô (Acanthaceae) là cây bản địa của Việt Nam. Cây này được GS. TSKH Trần Công Khánh (Đại học Dược Hà Nội) tìm thấy tại vườn quốc gia Cúc Phương vào những năm 90 của thế kỉ 20. Trong dân gian, cây Hoàn Ngọc còn được gọi với nhiều tên khác là Xuân hoa, Con khỉ, Nhật Nguyệt, Thần Tượng Linh...

Trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ cứu nước, cây này được dược sĩ Phạm Khuê sử dụng theo kinh nghiệm dân gian để chữa vết thương với tên cây Con khỉ gọi theo tiếng địa phương là Tú Lình. Vào đầu những năm 90 của Thế kỷ 20, trong tài liệu viết tay của mình, dược sỹ Phạm Khuê đã giới thiệu công dụng của cây Con khỉ có nhiều tác dụng như: phục hồi sức khỏe,  suy nhược thần kinh,  xơ gan cổ trướng...đặc biệt hiệu nghiệm với vết thương sọ não và có thể dùng khi bị nhiều bệnh một lúc như bệnh đường ruột, cảm cúm, gan, thận.

Thực tế, cây Con khỉ được khá nhiều người dân sử dụng hiệu quả trong dân gian và truyền tai nhau. Dựa vào những kinh nghiệm này và quá trình đi cho lá từ thiện, đến năm 1997, bà Bùi Kim Nga một người ở Tây Ninh mới nghiên cứu thành công và cho ra đời thực phẩm trà túi từ cây Con khỉ.

“Cây Hoàn ngọc đến với chúng tôi như một cái duyên vậy. Lúc ba, mẹ tôi bệnh nặng , dùng cây này để kéo dài và cải thiện sức khỏe. Từ ý tưởng, từ cái tâm phát lá từ thiện của gia đình tôi...nên có lẽ cái duyên kì lạ đó đã thôi thúc chúng tôi nghiên cứu và làm ra sản phẩm trà túi lọc từ cây Hoàn ngọc và đưa vào sử dụng rộng rãi tại địa phương và khắp cả nước từ năm 2001”. Chủ DNTN Hoàn Ngọc 7 Nga chia sẻ.

Đến Giải thưởng Công nghiệp thực phẩm toàn cầu

Có một điều chúng tôi nhận ra khi trò chuyện với người chủ DN nghiên cứu và là cha đẻ của sản phẩm trà túi từ cây Con khỉ là bà rất khiêm tốn và kiệm lời khi nói về những gì doanh nghiệp của bà làm được đặc biệt là với cái tâm chữa bệnh, cứu người. Thế nhưng, qua tìm hiểu chúng tôi nhận thấy những tâm huyết với cây thuốc quý đã giúp cho bà Bảy Nga đầu tư, mở rộng hơn 40 ha vùng nguyên liệu công nghệ cao. Thực tế sản phẩm của DN này là một trong số ít sản phẩm thực phẩm được nuôi trồng theo quy trình khép kín, ứng dụng khoa học kỹ thuật công nghệ và sử dụng dược liệu sạch theo tiêu chuẩn quốc tế GACP WHO...

Tiếp tục tìm hiểu cơ sở khoa học để làm nên thực phẩm này, chúng tôi được biết có tới 5 đề tài nghiên cứu khoa học được DN Hoàn Ngọc 7 Nga đề xuất và cùng các nhà khoa học của Viện Hóa học (Viện Khoa học Công nghệ Việt Nam) thực hiện trong năm 2007. Đáng chú ý, năm 2010 hai đề tài nghiên cứu khoa học của Thái Lan đã chứng minh cây Con khỉ có tác dụng hạ đường huyết và có tác dụng ngăn chặn các biến chứng, làm giảm nhịp tim...

Đặc biệt, đến năm 2011, Đề tài nghiên cứu cấp Nhà nước “Nghiên cứu quy trình công nghệ tạo chế phẩm phòng chống khối u từ Cây Hoàn Ngọc Pseuderan themum palatiferum (Nees) Radlk” thuộc Chương trình trọng điểm quốc gia phát triển công nghiệp Hóa Dược Việt Nam do DNTT Hoàn Ngọc 7 Nga chủ trì. TS. Nguyễn Thị Minh Hằng Viện Khoa học Công nghệ Việt Nam Chủ nhiệm đề tài đã nghiên cứu thành công khả năng ức chế khối u của các Tritepen chiết xuất từ rễ cây Con khỉ đạt 63,85%. Các chỉ tiêu huyết học đã được phục hồi, Tritecpen có khả năng ảnh hưởng và thay đổi hệ miễn dịch theo chiều hướng tốt hơn trên cơ thể động vật bị gây u.

Tiếp tục phát triển thành công từ đề tài cấp nhà nước này, năm 2012 khi Đề tài nghiên cứu trên được 2 Hội đồng Khoa học cấp Nhà nước thẩm định cấp giấy chứng nhận thì cũng là lúc DNTN đến từ Tây Ninh được thực hiện dự án: “Hoàn thiện 2 chế phẩm hỗ trợ điều trị ung thư từ cây Hoàn Ngọc” tập trung chiết xuất và tinh chế cho 2 chế phẩm dạng viên nang TANU gold và TANU Green. Nhà nước cấp vốn không hoàn lại 2,8 tỷ đồng đã cho ra nhiều sản phẩm có hàm lượng trí tuệ cao.

Không dừng lại ở đó, việc hiện thực hóa những nghiên cứu khoa học của tập thể các nhà khoa học uy tín trong sản phẩm thực phẩm trà Hoàn Ngọc đã giúp cho Trà Hoàn Ngọc 7 Nga Tây Ninh được Hội Khoa học & Công nghệ Lương thực thực phẩm Việt Nam (VAFoST) đề cử và được Liên minh Quốc tế Khoa học Công nghệ Thực phẩm (IUFoST) trao Giải thưởng Công nghiệp thực phẩm toàn cầu. Đây là giải thưởng cao quý và có giá trị toàn cầu. Cũng chính từ lý do này sản phẩm trà từ cây Con khỉ - cây bản địa của Việt Nam đã được đăng tải và công bố nghiên cứu khoa học rộng rãi nhiều quốc gia trên thế giới qua bài báo của Tạp chí khoa học danh tiếng bậc nhất Thế giới mang tên: Planta Medica của Đức.

Chú thích ảnh: Chủ doanh nghiệp Hoàn Ngọc 7 Nga nhiều năm tìm tòi và nghiên cứu ra cây thuốc quý đưa vào sử dụng rộng rãi.